JUICE:

Werken aan een sonde die naar Jupiter gaat

In zijn achttien jaar bij TT-Engineering heeft onze collega Erwin aan veel mooie projecten mogen werken. Momenteel werkt hij aan de ontwikkeling van de zonnepanelen voor de wetenschappelijke satelliet JUICE (JUpiter ICy moons Explorer), die naar de manen van Jupiter gaat. Een high tech project in opdracht van Airbus Defence and Space Netherlands. Zoals bij iedere sonde, heeft het traject dat de JUICE sonde aflegt veel impact op hoe de onderdelen van het ruimtevaartuig ontworpen moeten worden. Het team van Airbus in Leiden, waar Erwin deel van uitmaakt, ontwerpt de zonnepanelen, daarbij rekening houdend met de lanceerkrachten, de variabele zon-intensiteit én de extreme kou.

De 'ruimte' in

“Ik heb eigenlijk van jongs af aan een maanmannetje willen zijn. Dat gaat het waarschijnlijk niet meer worden, haha. Dus ja, dan moet je een beetje zoeken naar wat je nog meer leuk vindt”, vertelt Erwin. Hij wordt gedetacheerd en dat betekent dat hij de ruimte krijgt om aan allerlei projecten, bij diverse opdrachtgevers, te werken. Erwin heeft door de jaren heen heel wat bedrijven en heel wat industrieën gezien. “Ik kan mijzelf vrij snel en makkelijk aanpassen en ik vind die afwisseling van verschillende werkomgevingen juist leuk. Elk bedrijf heeft zo zijn eigen manier van werken. Bij het één pas je beter dan bij het andere, maar het is wel allemaal ervaring die je meeneemt naar een volgende uitdaging.”

TT-Engineering is al achttien jaar de eerste werkgever van Erwin en daar zijn zij beiden heel tevreden over. Toen hij van de HTS Luchtvaarttechnologie af kwam, zag hij een advertentie in de krant met de kop ‘Werk in de lucht- en ruimtevaart’. Zo is hij bij TT-Engineering uitgekomen. “Het is me eigenlijk heel goed bevallen. Het is werk dat bij me past en de afwisseling is echt heel leuk.” Erwin heeft de meeste tijd in de vliegtuigbouw gewerkt, ondanks dat het een branche is waar niet altijd werk is. “Als er werk is, dan weet TT-Engineering dat ook wel te vinden en mij mooie mogelijkheden te bieden. De aerospace projecten die ik heb gedaan, waren wel het mooist, zoals bij Fokker. Maar als afwisseling vind ik automotive projecten ook leuk.”

Via TT-Engineering heeft Erwin al gewerkt in de aerospace, automotive, machinebouw én scheepsbouw. Dit deed hij bij diverse opdrachtgevers en soms kwam hij vaker bij één opdrachtgever over de vloer. “Af en toe komt het voor dat ik op een project gewerkt heb en na een paar jaar weer terug kom op datzelfde project. De engineers waar ik toen mee gewerkt heb, ontmoet ik dan weer en die hebben al die tijd hetzelfde gedaan. Terwijl ik tussendoor alweer andere ervaringen heb opgedaan. Tja, dat vind ik toch meer voldoening geven.”

De reis van de JUICE-sonde

JUICE is een Europese missie naar Jupiter. De reis is nu al volledig uitgestippeld, omdat rekening gehouden moet worden met de stand van de planeten. Vanaf de aarde gaat JUICE eerst richting de zon. Daarna maakt de sonde een slinger rondom Venus en gaat het richting Jupiter en dus steeds verder van de zon af.

In 2022 wordt JUICE gelanceerd. Zij doet er 7 jaar over om op de juiste plek te komen. Ongeveer 10 minuten na de lancering is de sonde uit de raket en worden de zonnepanelen ontvouwen. Als JUICE langs de zon gaat, worden de panelen beschermd door ze onder een hoek te zetten ten opzichte van de zon. De energie wordt dan niet volledig opgenomen. JUICE gaat tijdens haar reis langs de andere grote manen van Jupiter en blijft vervolgens om Ganymedes draaien. Als de sonde daar aangekomen is gebruikt het 700 tot 800 watt. De sonde gebruikt dus niet heel veel stroom. Wel staat zij ver van de zon af.

Erwin licht toe: “Eigenlijk is de zon dan niet veel meer dan een hele heldere ster en toch moet JUICE daar haar energie vandaan halen. Daarom heeft de sonde twee wings, die aan elke kant van de sonde uit vijf panelen bestaan. Elk paneel heeft een oppervlakte van ongeveer twaalf vierkante meter. Als de JUICE sonde eenmaal bij Jupiter is, leveren de zonnepanelen ongeveer evenveel energie als drie zonnepaneeltjes op het dak van je huis.”

De kern van ruimtevaarttechniek

De panelen zijn door het team van Airbus volledig ontworpen. De assemblage en integratie en het testen vinden plaats volgens vaste specificaties. De zonnecellen worden buiten Nederland op de panelen geplakt, ook volgens vaste processtappen. Hierna wordt alles samengebouwd en uitvoerig getest. Volgens Erwin is dát nou juist ruimtevaart: “Alles ligt in feite vast. Je mag wel afwijken, maar het moet wel aanwijsbaar zijn dat het werkt volgens de specificaties. Want dan weten we ook zeker dat het ontwerp werkt, na de lancering. Je hebt maar één kans om het goed te doen in de ruimtevaart en dat is ook het leuke eraan.” Het moment dat de panelen ontvouwen na lancering wordt dan ook een spannend moment.

Anekdote:
Erwins eerste vliegervaring

“In het tweede jaar van de HTS Luchtvaarttechnologie liep ik stage bij vliegveld Teuge, bij Apeldoorn. Ik werkte bij een onderhoudsbedrijf voor kleine vliegtuigjes. Superleuk, vooral toen ik een keer met de monteur mee mocht naar een zweefvliegveld, waar een Cessna een noodlanding had gemaakt. Ik mocht een ervaren monteur, die een vliegbrevet had, meehelpen bij de reparatie van de motor. We kwamen aan bij het toestel en ik stond erbij te kijken toen de monteur de hele motor uit elkaar haalde en zei: ‘Ja, het is die cilinder. Die moet ik vervangen.’ Waarop hij vervolgens tegen mij zegt: ‘Als jij de andere kant weer even in elkaar zet, dan ga ik deze cilinder vervangen.’

Nu moet je begrijpen dat ik zelfs nog nooit aan een brommer had gesleuteld. Terwijl ik druk bezig was bedacht ik mij: ‘Nee wacht, ik moet hier natuurlijk een nieuwe pakking in zetten.’ Ik heb alles weer los moeten halen en opnieuw vast moeten zetten. Ik wist dat ik op de terugweg in datzelfde toestel mee mocht vliegen. Daarom zei ik nog tegen de monteur: ‘Check je het nog wel even, wat ik gedaan heb?’ Hij keek van een afstandje en zei: ‘Ja hoor, ziet er prima uit.’ Dat was het enige wat hij deed. Ik heb de hele vlucht naar de oliedrukmeter zitten kijken…”

Erwins carrièrepad bij
TT-Engineering

Inmiddels werkt Erwin al bijna een jaar voor onze opdrachtgever Airbus Defence and Space Netherlands. In de achttien jaar daarvoor en ook tijdens zijn studieperiode, heeft hij veel ervaringen opgedaan. Zowel in het binnenland als buitenland.

“Mijn afstudeerproject was het ontwikkelen van een maansatelliet in een studentenproject aan de universiteit van München. Toen ik begon bij TT-Engineering heb ik de eerste twee maanden in het buitenland gewerkt. Mijn eerste werkdag stond ik op Schiphol, om het vliegtuig naar Bristol te pakken. Met een klein groepje designers van Fokker, werkte ik aan een project voor Airbus. We werkten op het terrein waar de Concorde ontworpen was. Het was heel leuk en leerzaam om zo te kunnen beginnen.”

Verschillende ervaringen opdoen

Over zijn ervaringen zegt Erwin: “Het leukste vind ik om met de ervaring die ik heb opgebouwd te kijken wat ik kan toevoegen in een project. Zo kan ik soms de ervaring die ik heb opgedaan in de luchtvaart ook toepassen in andere industrieën. Het helpt mij om vanuit een ander perspectief vraagstukken te bekijken dan collega engineers die altijd op dezelfde plek hebben gewerkt.” Volgens Erwin is de ervaring die je als engineer opbouwt door steeds aan verschillende projecten te werken, ervaring die je nergens anders vindt. Het delen van die kennis en ervaring geeft hem energie, want het helpt het team verder. Zo heeft hij al regelmatig ervaring mogen delen met collega’s als het gaat om handigheid in het gebruik van CATIA of het hebben van inzicht op constructief vlak.

TT-Engineering_werkt_aan_de_wetenschappelijke_satelliet_JUICE TT-Engineering_werkt_aan_de_wetenschappelijke_satelliet_JUICE

TT-Engineering_werkt_aan_de_wetenschappelijke_satelliet_JUICE TT-Engineering_werkt_aan_de_wetenschappelijke_satelliet_JUICE

In de toekomst lijkt het Erwin leuk om te werken aan een project in de robotica. “Ik heb 3D inzicht en het krijgen van meer kennis over nieuwe 3D technieken trekt mij ook. Dat lijkt me heel gaaf. Kunstmatige intelligentie komt nu ook op en dat is een mooie combinatie.”

Tips voor jonge engineers

Met zijn vele jaren aan ervaring geeft Erwin ons nog twee waardevolle tips, met name voor de nieuw, jonge engineers:

  1. Schrijf de dingen op die je bij projecten leert, dan kun je het eventueel later opnieuw opzoeken om toe te passen.
  2. Neem af en toe een dag vrij, om terug te gaan naar een afgerond project waar je aan meegewerkt hebt. Het is leerzaam om te zien hoe je ontwerpen uiteindelijk in de praktijk werken. Of hoe jouw bijdrage heeft meegeholpen bij de realisatie van het uiteindelijke product.